Bugün için şu popüler soruya ne dersiniz; ‘Çağımızın ortak sorunu nedir?’
Basit bir soru…
Farklı coğrafyalardan elbette farklı cevaplar getirilebilir, değişik yorumlar yapılabilir bu soruya… Ancak benim cevabım belli; ‘tüketim…’
Evet, müthiş bir tüketim kültürünün içerisinde yaşıyoruz. Öyle bir hal aldık ki, ‘ihtiyaçlar gerçekten ihtiyaçlar mı?’ sormadan sırf ‘diğeri, yanı başımızdakiler, onlar’ tüketiyor diye tüketmeye başladık.
Alışkanlıklarımız ortaklaştı, aynı şeyleri yemenin, içmenin, giymenin saldırganlığıyla AVM’leri, alışveriş merkezlerini fethediyoruz. Sormadan, sorgulamadan, düşünmeden harcıyoruz. Kimyamızın bozulduğunun, bilinçlerimizi askıya aldığımızın farkında mıyız? Hiç sanmıyorum.
Popüler kültür işte tam da böyle bir şey değil mi zaten? Sorgulama, sakın ola çatışma, önüne bak ve sadece tüket kardeşim…
Sanatta estetik kaygılara takılma, müzikte kalite standardı arama, ‘yahu şarkı sözleri farklı işte, vurmalı partisyonlar aynı olmuş da ne olmuş, sen akışına bırak…’
Tüketimin temel felsefesi işte bu temel saiklerden geçiyor: boş ver, akışına bırak, tüket…
Sana dikta edildiği gibi ‘live the moment’ – ‘anı yaşa’
Merak etmeyin tüm bu tüketim süreçlerini Müslümanlıkla ilişkilendirme, dilim döndüğünce İslami yaklaşım üzerinden değerlendirme gibi bir şeye cüret etmeyeceğim.
Geçtiğimiz günlerde ilgimi oldukça çeken bir haber üzerine girdim bu ‘tüketim’ konusuna. Yazıya konu olan haber metninde, Sapanca Gölü’ndeki içmesuyu kullanım miktarları paylaşılmıştı. Ve bir önceki yıla göre gölden içmesuyu kullanım amaçlı su çekme istatistikleri yer alıyordu. Rakamlar oldukça ilginçti.
‘Göl elden gidiyor, aman kuruyor, yandı bitti kül oldu’ diye veryansın ettiğimiz 2014 yılı yazını hatırlayalım. O günleri unutamayız kabul edelim!
Gölün son yılların en kurak dönemini yaşadığı geçen yılki kullanım rakamlarının bu yılın aynı ayından daha fazla olduğunu söylesem? İnandırıcı gelir mi?
Bu yıl Temmuz ayında şehrin kullandığı 5 milyon 672 bin metreküp suya karşılık; geçtiğimiz yıl Temmuz ayında şehre 6 milyon 175 bin metreküp su verilmiş. Yani kıtken daha fazla tüketmişiz!
Sapanca Gölü can çekişirken; ‘Yahu zaten göl elden gidiyor, aban abanabildiğin kadar’ gibi bir anlayış ortaya konmuş. En azından istatistikler bu şekilde yorumlanabiliyor!
Bu konuyla ilgili resmi bir açıklama gözüme çarpmadı. Bilmiyorum belki de farklı değişkenlerden sebep de böyle bir sonuç ortaya çıkmış olabilir. Ancak açık söyleyeyim ben buna inanmıyorum. Hayatın birçok alanında olduğu gibi ‘Yağma Hasan’ın böreği’ tarzı yaklaşımın tüketimin rotasını belirleme ihtimali çok yüksek bana göre.
Eminim ki şayet geçen yıl ‘Sapanca Gölü kuruyor’ şeklindeki korku senaryolarına medyadan hapsolmamış olsaydık; kullanım miktarları bu yılkiyle neredeyse aynı olacaktı. Çünkü o zaman kimse ‘ama ya bana kalmazsa’ demeyecekti!
‘Ya bana kalmazsa’ bunu düşünmek ‘ateş seni çağırıyordan’ farksız olabiliyor kimi zaman kabul edelim.
Böylesi yokluk anlarında genlerimize kadar işleyen o ‘tüket be kardeşim’ ve ‘yalnızca benim tüketmemden ne olacak ki’ sevimliliğine kapılıyoruz.
Ev hanımları hazır su da azken; ‘Neriman halıları yıkadı, ya ben, ben niye yıkamayayım?’ diyiveriyor rahatlıkla. Bu en basit örnek.
Yakışan ve olması gerekenin; Nerimanları uyarmak olduğunu, uyarmaya gerek dahi olmaması gereken bu topraklarda söylemek ne acı!
Kimseyi vurdumduymazlıkla suçlayacak halim yok! Başta da söylediğim gibi kollektif bir zihin var ortada ve kimse ‘kardeşim bu yanlış’ diyemiyor! Doğru ve olması gerektiği gibi tavır takınamıyoruz! Tüketimde bile kıskancız!
İslam perspektifine değinmeyeceğim dedim ama son bir hatırlatmayla bu bahsi kapatma niyetindeyim.
Güzel dinimize ruh veren en güzel olgulardan biri ‘îsâr’dır. Yani yanı başındakini ve onun ihtiyaçlarını kendininkilere tercih etmek; ‘ben’den önce ‘o’ diyebilmek de denebilir.
Hayatın her alanında ‘benden önce o‘ diye yol almışken; ‘o yapıyor, ben de istiyoruma’ evirildiğimizi görmemiz gerekiyor.
Bana kalırsa; ne kadar uzaklaştığımızı anlamamız için kıtlık görmemize artık lüzum yok.
Sadece itiraf etmemiz yeterli!
MAİL: OMERMAHİROGLU5454@GMAİL.COM
