Adatavır: TYT nedir? ÖSYM neden sınavın adı değiştirdi?

Zuhal Erol: ÖSYM'nin sınavı kaldıracağı hakkında çıkan haberlerden sonra adaylar hayal kırıklığı yaşadı zira sınav kalkmadı, sadece adı ve oturum sayısı değişti. Sınavın kalkması bugünün ülke şartlarında sadece hayal olur ki ÖSYM de zaten böyle bir adım atmadı. ÖSYM özellikle testin adını Temel Yeterlilikler yaptı çünkü her yıl başvuru sayısı azalıyor ve adaylar sınava girse bile tercih yapmıyor. Küçük masum bir isim değişikliği gibi görünse de asıl sebep liseden beklenen donanımla gelemeyen adayların açıkta kalması ve boş kalan kontenjanlar.

Adatavır: ÖSYM' nin merakla beklenen üniversite sınav sistemi ve TYT (Temel Yetenek Testi) örnek soruları kamuoyu ile paylaşıldı. Soruları gören öğrenciler de öğretmenler de soruları kolay bulduklarını söylediler. Peki sorular neden kolay ve neden beş oturumdan iki oturuma indirildi?

Zuhal Erol: Geçen yıl üniversiteler kontenjanları dolduramadılar , boş kontenjan sayısı 350 bin! Dolayısıyla bu boşluk acilen doldurulmak isteniyor ama YÖK 'ün bir türlü görmediği ya da görmek istemediği bir gerçek var: Gençler YÖK'ün ya da toplumun değil kendi istediği üniversiteye gitmek istiyor.

Asıl anlaşılması gereken şu: Kolay sınav olur mu? Bir sınavdaki kolay sorular sadece bir kaç kişi için kolay olmayacağına göre bütün adaylar kolay soruların çoğunu yapınca sonuç yine değişmeyecektir. Pastanın en çikolatalı ve çilekle süslü dilimini herkes isterse eleme kaçınılmaz olur.

Oturum sayısını indirmek adayların heyecanını ve sınav baskısını azaltmak için düşünülmüş bir çözüm ama gerçek bir çözüm mü o da tartışılır. Bu kez de bir seferde farklı derslerden soru çözmek zorunda kalacaklar oysa ki bu da bir baskıdır. İdeal olan sınavı ortadan kaldırmak ama o da bu şartlarda bir hayal…

Adatavır: Adaylar neden tercih yapmıyor?

Zuhal Erol: Her ile her ilçeye üniversite ya da myo politikası tutmadı , başta ikinci öğretimleri olmak üzere pek çok bölüm ve program ya kapandı ya da kapanmak üzere. Öğrenci sayısı sadece 2, 5, 7 olan programlar var. Neden Türkiye'nin bacasız sanayi denen otelcilik programları , bir dönemin en gözde bölümü işletme kapanıyor? Üstelik ülkemizin en avantajlı olduğu sektör olan turizm , otelcilik bölümleri can çekişiyor ve ilginç bir şekilde adaylar bu bölümlerde okumak istemiyor. Gençlerin gözü bir yandan kolay iş kapmakta bir yandan KPSS ile memurlukta. Dolayısıyla kamuda en çok atama yapılan bölümler talep görüyor. O halde MEB, YÖK ve ÖSYM nin paydaşlarla akıl arama toplantıları yaparak acil bu duruma çözüm bulması gerekiyor.

Adatavır: Meslek yüksek okulları neden talep görmüyor?

Zuhal Erol: Mesleki eğitimde atölyesiz, laboratuvarsız, uygulamadan uzak programlar, ilçenin ya da ilin gerçekleriyle bağdaşmayan ve staj imkanı bile sunulamayan bölümler iş dünyasına nitelikli iş gücü yetiştirmekten uzak, öğrenciler de bunun farkında ve tercih yapmamayı tercih ediyorlar . İşin kötüsü iş dünyası da bunun farkında! İlçelerde açılan myo ya da yüksekokullar fiziki olarak da öğrenciyi motive etmekten uzak, binaların çoğu liseden bozma ya da bir süreliğine devralınmış. Öğrenci kampüs hayatını göremeyince ya baştan gitmiyor ya da kayıt sildiriyor. MYO ların kuruluş amacına hizmet etmeyen bölümler ve sektörde deneyimi olmayan akademik personel de vizyon geliştiremeyince MYO lar geçen yıl boş sıra rekoru kırdı.

Adatavır: En avantajlı liseler hangileri?

Zuhal Erol: Akademik başarıda en üst sırada Fen liseleri var. Anadolu liselerine gelince , her lisenin tabelası değişince başarı da düştü tabii. Anadolu Liseleri başarıda üst sıralarda. Sağlık liseleri de başarı olarak iyi. Ancak hala en alt sıralarda İmam Hatip liseleri var ve mezunların çoğu işsiz. Bu sistemle Fen ve Anadolu liselerinin dışındaki liselerin de başarısını yükseltmek için sorular zor değil kolay sorular olarak tasarlandı.

Üniversitelerin en gözde bölümleri barajla öğrenci alırken, bu yeni sistemden üstelik çok kolay soruları çözerek gelen öğrenci profili yükseköğretimdeki kaliteyi elbette olumsuz etkileyecek. Bu da yeni sistemin bir diğer kapatamadığı açık.Sorular kolay olunca TEOG daki gibi yüzlerce şampiyonun çıkması yerleştirmede de büyük sorunlar çıkacağı anlamına gelir.

Kısaca bu yeni sistem kağıt üzerinde yüksek puanlı ama yine istediği yeri kazanamamış , tercihi bir sonraki yıla bırakmış ,tercih yapsa da gitmeyen ya da açıktan okumayı seçen mutsuz adaylar getirecektir.

Adatavır: Tıp, Hukuk, Mühendislik, Mimarlık, Öğretmenlik Programlarına yerleştirme için başarı sıralaması şartı devam edecek midir?

Zuhal Erol: YÖK bu programlarda başarı sıralaması şartı devam edecektir açıklaması yaptı zaten…Bu da ilk çıktığında tartışma konusu olmuş hatta bir aday tarafından dava açılmıştı. Baraja itiraz edenlerin gerekçesi de baraj konmayan bölümlerde kalitesiz eğitim kabul edilebilir mi? sorusudur.

Adatavır: Meslek Yüksekokullarına yerleştirme sürecinde 2017 yılında, 6 farklı YGS puan türü vardı. 2018 yılında uygulanacak TYT sisteminde de farklı puan türleri olacak mı?

Zuhal Erol: YÖK resmi web sitesinde yaptığı açıklamada TYT'de Türkçe, Sosyal Bilimler, Temel Matematik ve Fen Bilimleri alanları ile ilgili sorular yer alacağını ,Türkçe Testinde; Türkçeyi doğru kullanma, okuduğunu anlama ve yorumlama, kelime hazinesi, temel cümle bilgisi ve imla kurallarını kullanma becerileri ölçüleceğini duyurdu.

Temel Matematik Testinde; Temel Matematik kavramlarını kullanma ve bu kavramları kullanarak işlem yapma, temel matematiksel ilişkilerden yararlanarak soyut işlemler yapma, temel matematik prensiplerini ve işlemlerini gündelik hayatta uygulama becerileri ölçülecek.

Sosyal Bilimler Testinde, Coğrafya, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi, Felsefe, Tarih alanları; Fen Bilimleri Testinde ise Biyoloji, Fizik ve Kimya alanları ile ilgili bilgi esaslı yeterlilikler ölçülecek.

Puan türlerini azaltmak YÖK' e göre hem adayların kafa karışıklığını giderecek hem de artık bölümler ortak puanlarla tercih edilecek.

Adatavır: Meslek Yüksekokullarında bir program tercih edebilmek için gerekli şart ve gerekli baraj puanı nedir?

Zuhal Erol: Adayların TYT puanının en az 150 ve üzeri olması gerekir. Adaylar tek TYT-Puanı ile herhangi bir MYO programını tercih edebileceklerdir.

Röportaj sınav kaygısı ve aile içi iletişimle ilgili söyleşi ile devam edecek…