T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK TÜSSİDE ve UNDP Türkiye iş birliği ile yürütülen Model Fabrika Eğitmeni Yetiştirme Programı'nın tüm modülleri geçtiğimiz haftalarda tamamlandı. Ankara, Bursa, Gaziantep, İzmir, Kayseri, Konya, Mersin ve Adana'daki model fabrikalarında gerçekleştirilen programlarda Sakarya Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Çil, model fabrika ve Model Fabrika Eğitmeni Yetiştirme Programı hakkında bilgi verdi. Uzun ve kapsamlı bir eğitim sonucu model fabrikanın vizyonu, iş modeli, bugün ve gelecek stratejileri hakkında geniş kapsamlı bilgilendirmeler yapıldı. Model fabrika içinde uygulanacak yalın üretim ve dijitalleşme konularında saha uygulamaları gerçekleştirildi. Model fabrikalarda eğitim ve saha danışmanı olarak yalın üretim, dijital dönüşüm ve enerji konularında görev alacak seçkin danışman ve eğitmenlerin yer alacağı bir danışman-eğitmen havuzu oluşturuldu. Programı başarıyla tamamlayan Ankara, Bursa, Konya, Kayseri, Gaziantep, İzmir, Mersin ve Adana illerinde yer alan 8 Model Fabrika, faydalanacağı Model Fabrika Eğitmeni havuzunda yer aldı. Projeyle ilgili konuşan Prof. Dr. Çil, 'İşletmelerimizde geleneksel üretim yöntemleri yerine yalın üretim yöntemlerini ve dijital dönüşümün kurallarını uygulamak için model fabrika eğitimlerine davet ediyoruz. İnsan, makine, ekipman, ham madde, malzeme, zaman ve enerji kaynaklarını en verimli şekilde kullanmak ve firmaların rekabet gücünü artırmak için model fabrikalar önemli bir katkı sağlamaktadırlar. Model fabrikalarda eğitim alacak KOBİ'lere yönelik destekler sağlanmaktadır. Bu destekler KOSGEB İşletme Geliştirme Destek Programı-Model Fabrika Desteği şeklinde geri ödemesiz şekilde sağlanmaktadır.' ifadelerine yer verdi. Yetkinlik ve Dijital Dönüşüm Merkezleri olan Model fabrikalarda, yaklaşık olarak %65 uygulamalı, %35 kuramsal eğitimden oluşacak şekilde, en kalıcı öğrenme yöntemi olan deneyimsel öğrenme ilkelerine dayalı programlar yürütülüyor. Bu sayede katılımcılara, uygulama senaryolar üzerinden verimli ve verimsiz üretimi aynı ortamda deneyimleme ve sonuçlarını gözlemleme fırsatı sunuluyor. Merkezlerin en önemli faaliyet alanları arasında Öğren – Dönüş Programları kapsamında firmalarda yaklaşık 4 ay süren eğitim ve yerinde danışmanlık programları, geniş veya daha özelleşmiş kitleye hitap eden farkındalık seminerleri, farklı modüller altında toplanan onlarca üretim başlığından oluşan bütünleşik bir müfredatın parça parça sunulduğu irili ufaklı kısa danışmanlık ve eğitim programları sayılabilmekte. Bunlara ek olarak, üniversite–sanayi iş birliğine çeşitli programlar ve iş birliği stratejileri ile katkı sağlamak da merkezlerin öncelikli hedefleri arasında yer alıyor. Bu faaliyetler neticesinde, sadece firma çalışanlarının değil firma sahiplerinin de düşünce yapısını değiştirmeyi hedefleyen bir yaklaşım geliştiriliyor. Model Fabrika yaklaşımında gerçek bir üretim parkuru, öğrenerek uygulayarak adım adım mevcut durumdan en verimli duruma üretim sistemini iyileştirme, özel olarak hazırlanmış eğitim müfredatı bulunduğunu paylaşan Prof. Dr. İbrahim Çil, model fabrikada küçültülmüş bir üretim hattı bulunduğunu, uygulamalı, hata yapma imkanı tanıyan, eğitim verilen yerler olduğunu ifade etti. Model Fabrika hizmetlerini şöyle sıraladı: 'Farkındalık Eğitimleri, Deneyimsel Eğitimler, Öğren-Dönüş Programları ve Proje Uygulamaları.' Proje kapsamında; Ankara, Bursa, Gaziantep, İzmir, Kayseri, Konya, Mersin ve Adana'daki model fabrikalar faaliyete geçti. Denizli, Eskişehir, Kocaeli, Malatya, Samsun, Tekirdağ ve Trabzon illerinde model fabrika kurulum çalışmalarına başlandı. Sakarya'nın da bu listede yer alması için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile bir dizi görüşme gerçekleştiren SATSO Başkanı Sayın Akgün Altuğ, 'İnşallah firmalarımızın rekabet gücünü artıracak bu yapıyı şehrimize kazandıracağız.' ifadelerini kullandı. Model Fabrika Eğitmeni Yetiştirme Programı Hakkında Model Fabrikalar, ülkemiz imalat sanayinin verimlilik artışına önemli katkılar sağlamakta, sunduğu deneyimsel eğitimler, öğren-dönüş programları ve danışmanlık hizmetleri ile gün geçtikçe temas ettiği faydalanıcı sayısını artırıyor. Bu hızlı ilerleme, Model Fabrika Eğitmeni havuzunun oluşturulmasını önemli bir ihtiyaç haline getiriyor. Bu kapsamda 'Model Fabrika Eğitmeni Yetiştirme Programı' hayata geçirildi. Türkiye'de Uygulamalı KOBİ Yetkinlik Merkezi (Model Fabrika) kurulması ve işler hale getirilmesi amacını taşıyan proje, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Verimlilik Genel Müdürlüğü ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) iş birliğinde yürütülüyor. Model fabrika ile başta kobiler olmak üzere sanayi işletmelerinde yalın üretim ve dijital dönüşüm odaklı verimlilik artışı sağlayarak, işletmelerin katma değeri yüksek, ileri teknolojili ürünler üretebilme ve uluslararası seviyede rekabet edebilme kabiliyetine ulaşmalarına katkıda bulunmak amaçlanıyor. Yalın üretim ve dijital dönüşüm temelli verimlilik artışı konularında işletme çalışanlarının bilgi ve becerilerini artırmak ile bir işletmenin daha verimli olması için gerekenleri, gerçek bir üretim ortamında öğretmek hedefleniyor. Üretimde verimliliğin artırılması ve dijital dönüşüm sürecinin hızlandırılması Türkiye'nin uzun süredir önemli kalkınma gündemlerinden biri. Model Fabrikalar, bu alanda geliştirilen politikalara katkı sağlamak amacıyla kuruldu. Gerçek bir üretim ortamında, deneyimsel öğrenme teknikleri kullanılarak operasyonel mükemmeliyet ilkelerinin öğretilmesini ve yaygınlaştırılmasını sağlayan eğitim ve danışmanlık hizmetleri verilmekte. Merkezler; verdiği eğitim ve danışmanlık hizmetleri ile sürekli iyileştirme, yalın üretim, dijital dönüşüm vb. konularda işletmelerin mevcut zihniyet yapısını değiştirip insan, makine / ekipman, hammadde, malzeme, zaman ve enerji kaynaklarını en verimli şekilde kullanmalarını ve rekabet güçlerini kısa zamanda artırmayı amaçlıyor. Model Fabrikalarda verimlilik artırma tekniklerinin dijital bileşenlerle desteklenmesi temel yaklaşımı oluşturuyor. Bu doğrultuda; IoT (Nesnelerin İnterneti) Platformu, Bulut Bilişim Uygulaması, Büyük Veri Analitiği ve Yapay Zeka Platformları, Dijital İş Talimatı, Döngü Zamanı Analizi ve Değerlendirme, Kestirimci Bakım, Artırılmış Gerçeklik, Dijital İkiz ve Simülasyon, Eklemeli İmalat gibi teknolojik unsurlar kullanılarak dijital dönüşüm uygulamaları gerçekleştirilmesi amacıyla alt yapı kurulumları devam ediyor. Model fabrikaları, işletmelerin verimliliklerini ve rekabetçiliklerini arttırmak amacıyla kurulan diğer merkezlerden ayırt eden en temel özellik deneyimsel öğrenme tekniklerini kullanması. Teori ve pratiği birleştirerek yetkinlik kazanımlarını kalıcı hale getiriyor.